XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
NAFARROAREN ESKUTARTETIK GAZTELARENERA.Lope de Salazar-en esakune osteko aldira jo
Santxo Garzesen ondorengoez diharduala (905-925) haren alaba bat, Belaskita anderetxua, Bizkaiko Momo kondeagaz ezkondu zala adierazoten deusku (
Eta Momo konde bizkaikoaren ostean, halako handitasuneko besterik inor ez da aitatuten, harik-eta 1040 garren urtean Bizkaiko konde Iñigo Lopez nun agertzen dan
XI garren mende hasieran gagozala burutan izan behar dogu,
Herria bere burujabe danaren uste hori anartean ez zan, gizaldiak geroago asmatuko eben, arean Frantziako Matxinadan.
Bitartean, Erdi aro Goitian, nagusitasuna erregeri dagokio, ta hain zuzen be,
Erresumea erregeren lur-jaubetzea da, eta hori dala-ta, zergak ezarri leiz edota baita bere seme-alaben artean banandu be.
Norberaren izakera loturak dira nagusi, ta ez lurralde taiukoak, asmoa geroetararte ez da gainduko.
Jardun honetan sortzen da Bizkaiko Jaurerria.
Nafarroako edota Gaztelako erregeak ez dira inondik inora be
Lur-ondasunen zenbatekoek eratuten daben gizarte aginte-maileaz baliatzen dira, esan dogunez, euren ahalmenaren edo eskumenaren oinarria.
Lehenengotan errege nafarraren oboan errotua, zeinek Bizkaian bere baitarik ebazan errege-ondasunen banakari lez 36 urtean lagun izan ondoren, Iñigo Lopez-ek egundoko gaitasunez saihestu eban nafar hondamendia, harako 1076 garren urtean errege Santxo IV Gartzes bere anaiek Peñalenen hil ebenean.